อาหารล้านนาในวิถีวัฒนธรรมเชียงราย

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์สามประการด้วยกัน ประการแรก เพื่อศึกษาคติความเชื่อและค่านิยมที่มีต่ออาหารล้านนาในชีวิตประจำวัน และในประเพณี พิธีกรรมต่าง ๆ ของคนเชียงราย ประการที่สอง เพื่อศึกษาวิเคราะห์คุณค่าของอาหารท้องถิ่นจากภูมิปัญญาดั้งเดิม ประการที่สาม เพื่อศึกษาการดำรงอยู่ของวัฒนธรรมอาหารล้านนาในฐานะทุนทางสังคมที่กำลังเปลี่ยนแปลงโดยกำหนดกลุ่มประชากรเป้าหมายประกอบไปด้วย กลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ กลุ่มผู้ที่มีประสบการณ์ด้าน การประกอบอาหารในครัวเรือน ผู้นำด้านอาหารในชุมชน ผู้นำประกอบพิธีกรรม มารดาที่มีบุตร ผู้ประกอบกิจการอาหารแบบขันโตกและรับจัดเลี้ยง ผู้มีความรู้ด้านสมุนไพร จำนวน 30 คน และ บุคคลทั่วไปเพศหญิงที่มีความรู้เรื่องอาหาร จำนวน 70 คน รวม 100 คน เขตพื้นที่ในการวิจัยคือ จังหวัดเชียงราย โดยเลือก อำเภอเมืองเชียงราย อำเภอเชียงของ อำเภอพาน อำเภอแม่สรวย เป็นตัวแทนพื้นที่ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพเป็นหลักและเชิงปริมาณเป็นส่วนประกอบ ผลการวิจัยพบว่า คนเชียงรายยังมีวิถีวัฒนธรรมเกี่ยวกับคติความเชื่อและค่านิยม ต่ออาหาร ล้านนาว่า เป็นสิ่งที่มีคุณค่าต่อร่างกายและจิตใจ ทั้งความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา และไม่ เกี่ยวข้อง จากสิ่งที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของแผ่นดินที่บรรพบุรุษได้สั่งสมไว้และถ่ายทอดบอก ต่อ ความเชื่อต่อการกินอาหารของผู้ที่มีร่างกายอยู่ในภาวะพิเศษ ยังได้รับการสืบทอด แต่ต้องบอก เหตุผลที่สามารถอ้างอิงได้ในทางวิทยาศาสตร์ หรือเป็นข้อมูลจากการศึกษาของการแพทย์แผนไทย